ទោះជាបានរស់នៅភូមិនេះជាមួយជនជាតិចាម្ប ឬខ្មែរអ៊ីស្លាម អស់រយៈពេលជាង ២០ ឆ្នាំមកហើយក្ដី ខ្ញុំមិនដែលធ្លាប់ឃើញការហែសព ឬការកប់សពនៃជនជាតិនេះទេ ។ នេះជាលើកទីមួយ ដែលខ្ញុំបានឃើញ ហើយក៏បានថតផ្ដិតយករូបភាពមួយសន្លឹកនេះមកទុកជាឯកសារ ។ ការហែសពនេះមានភាពសាមញ្ញណាស់ មិនគគ្រឹកគគ្រេងដូចជនជាតិខ្មែរ ឬខ្មែរកាត់ចិនឡើយ ។ ខ្ញុំមិនដឹងថា គេចំអាសសពឬឥតនោះទេ ដឹងត្រឹមថាគេយកសំឡីទៅរុំ បន្ទាប់មករុំនិងកន្ទេលមួយជាន់ទៀត ។ គេលើកសពដាក់លើគ្រែសែង ដោយសែងដោយមនុស្ស 6 ទៅ 8 នាក់ ។ ទាំងអ្នកសែង និងអ្នកហែហម សុទ្ធតែជាមនុស្សប្រុសដែលតម្រូវឲ្យស្លៀកពាក់របៀបសាសនា (យ៉ាងហោចណាស់ត្រូវពាក់ កាតឹប) ។ បច្ចុប្បន្ននៅភូមិដែលខ្ញុំរស់នៅនេះ មានវិហារសាសនាអ៊ីស្លាម 2 ដែលមួយទើបនឹងធ្វើពិធីសម្ពោធថ្មីៗ ។
ជាទូទៅ មិនមានមនុស្សចូលរួមហែច្រើននោះទេ
តាមដែលឪពុកខ្ញុំបានបញ្ជាក់អំពីការកប់សព គឺពួកគេកប់នៅដីវាលមួយកន្លែងក្រោយវិហារសាសនារបស់ពួកគេ ។ ការកប់នេះ គឺជីកលុងដីទៅក្រោមឲ្យជ្រៅ បន្ទាប់មកជីកទៅឆ្វេង ឬស្ដាំទៀតឲ្យល្មមនឹងដាក់សពចូលទើបគេកប់ទៅក្នុងរណ្ដៅចំហៀងនោះវិញ ។ ការធ្វើបែបនេះ បើតាមខ្ញុំគិតក៏ព្រោះតែ ជនជាតិចាម្ប មានគ្នាច្រើន ឯដីកប់សពទំហំតូច ដូច្នេះត្រូវជីកឲ្យជ្រៅ កុំឲ្យជាន់គ្នា ។ ម៉្យាងទៀត ជនជាតិចាម្ប មិនមានការបន់ស្រន់ ឬធ្វើខួបរំលឹកនៅផ្នូរសព ឬចេតិយ ដូចជនជាតិខ្មែរ ឬខ្មែរកាត់ចិន ឡើយ គ្រាន់តែដោតបង្គោលចំណាំនៅតាមផ្នូរនិមួយៗ ជៀសវាងការកប់ជាន់តែប៉ុណ្ណោះ ។
***
ចំណាំ ៖ នេះជាការសង្កេតឃើញផ្ទាល់របស់ខ្ញុំ និងតាមពាក្យសម្ដីដែលឪពុកខ្ញុំបានប្រាប់មកតែប៉ុណ្ណោះ បើបងប្អូនចាម្បសង្កេតទៅមានការទាស់ខុសចំណុចណា សូមកុំប្រកែប្រកាន់ ហើយសុំជួយកែតម្រូវតាមការគួរ ៕
កំពង់ចាម កំពង់ចិត្ត 