កាលពីម្សិលមិញ ខ្ញុំបង្ហោះរូបថតទេសភាពពីលើភ្នំបាធាយ ថ្ងៃនេះ ខ្ញុំសូមបង្ហាញភស្តុតាងនៃវត្តមានប្រាសាទបុរាណមួយដែលសព្វថ្ងៃរលំបាត់ទៅហើយនៅលើទីតាំងភ្នំនេះ។ គួរបញ្ជាក់ថា ភ្នំបាធាយជាភ្នំធំមួយនៅកណ្ដាលស្រុកបាធាយ ខេត្តកំពង់ចាម ស្ថិតនៅស្ទើពាក់កណ្ដាលផ្លូវភ្នំពេញកំពង់ចាម (៦០ គ.ម. ពីភ្នំពេញ, ៦៥ គ.ម. ទៅកំពង់ចាម)។ បើធ្វើដំណើរពីរាជធានីភ្នំពេញ យើងនឹងឃើញវត្តមួយនៅខាងស្ដាំដៃឈ្មោះ វត្តគិរីបុប្ផារាម ស្ថិតនៅជើងភ្នំបាធាយ។ យើងអាចឡើងភ្នំនេះដោយដើរតាមជណ្ដើរពីជើងភ្នំទៅក៏បាន តែបើចង់ឡើងភ្នំដោយម៉ូតូ ឬឡានវិញ តោងជិះបង្ហួសបន្តិចនឹងឃើញផ្លូវដីមួយនៅខាងស្ដាំដៃ បត់ចូលទៅហើយជិះរហូតដល់ សាលាបឋមសិក្សាមួយ ហើយបត់ស្ដាំតាមផ្លូវដី និងបេតុងឡើងទៅលើភ្នំតែម្ដង។
ពេលឡើងទៅដល់ជំរាក់មួយ យើងនឹងឃើញរោងសំណង់សក្ការៈមួយអន្លើ។ ចំណុចនេះមានជណ្ដើរចុះទៅក្រោមចំដល់វត្ត ដូចមាននិយាយនៅខាងលើ។ នៅត្រង់ចំណុចមួយទៀតនៅលើភ្នំ គេមានសង់ជារោងពីស៊ីម៉ង់ដើម្បីតម្កល់ចម្លាក់ព្រះពុទ្ធរូបថ្មីមួយអង្គ និងផ្ដែររចនាបថសំបូរព្រៃគុកមួយពីថ្មភក់។
ផ្ដែររចនាបថសំបូរព្រៃគុក
ក្រៅពីវត្តមានផ្ដែរដែលអាចបញ្ជាក់ពីអត្ថិភាពនៃប្រាសាទបុរាណមួយដែលសព្វថ្ងៃរលំបាត់រូបរាងហើយនោះ ទីតាំងភ្នំនេះក៏មានជារោងអ្នកតា រោងសក្ការៈនានា ក៏ដូចជាចេតិយដែរ។ នេះសបញ្ជាក់ពីជំនឿយ៉ាងមុតមាំរបស់អ្នកស្រុកដែលនៅតែគោរពដល់ភ្នំនេះតាំងពីដើមតមកដល់បច្ចុប្បន្ន។
បន្ថែមពីនេះ និស្សិតបុរាណវិទ្យាជំនាន់ទី១៩ ឈ្មោះ ម៉ុក មករា ក៏បានសិក្សាស្រាវជ្រាវ និងសរសេរជាសារណាមួយច្បាប់ដោយដាក់ចំណងជើងថា «ភ្នំបាធាយ ជំនឿ និងកិច្ចប្រតិបត្តិ» អំពីទីតាំងនេះដែរ។ សៀវភៅនេះ អាចរកអានបាននៅបណ្ណាល័យសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទវិចិត្រសិល្បៈ ទីតាំងនៅក្រោយសារមន្ទីរជាតិ និងជាប់របងខាងជើងព្រះបរមរាជវាំង។
កំពង់ចាម កំពង់ចិត្ត 